Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, thuốc tránh thai khẩn cấp đã trở thành một phương pháp quan trọng giúp phụ nữ có thể chủ động hơn trong việc kiểm soát kế hoạch sinh sản, tránh thai ngoài ý muốn. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này cần phải hiểu rõ về các loại thuốc, cách thức sử dụng cũng như tác dụng và hạn chế của chúng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến hiện nay.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp được sử dụng trong trường hợp xảy ra quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc khi biện pháp tránh thai thông thường thất bại, chẳng hạn như bao cao su bị rách. Thuốc này giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn quá trình thụ tinh nếu được sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định sau quan hệ tình dục không an toàn. Mặc dù không phải là phương pháp tránh thai dài hạn, nhưng thuốc tránh thai khẩn cấp vẫn là lựa chọn hiệu quả trong việc giảm thiểu nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
2. Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác nhau. Dưới đây là một số loại thuốc phổ biến và được sử dụng rộng rãi:
a. Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa Levonorgestrel
Levonorgestrel là một loại hormone tổng hợp có tác dụng ngăn ngừa sự rụng trứng, làm dày chất nhầy cổ tử cung, từ đó ngăn cản sự xâm nhập của tinh trùng vào tử cung. Thuốc này có thể được sử dụng trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ. Một số loại thuốc phổ biến chứa Levonorgestrel là Postinor, Escapelle, và Next Choice. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc sẽ giảm dần theo thời gian sử dụng, vì vậy cần sử dụng càng sớm càng tốt.
b. Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa Ulipristal Acetate
Ulipristal Acetate là một loại thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng ngăn ngừa quá trình rụng trứng hoặc làm thay đổi môi trường tử cung để ngăn cản sự thụ tinh. Khác với Levonorgestrel, Ulipristal Acetate có thể sử dụng trong vòng 120 giờ (5 ngày) sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Thuốc này có hiệu quả cao hơn nếu được sử dụng trong vòng 24 giờ đầu, nhưng vẫn có hiệu quả ngay cả khi sử dụng muộn hơn.
c. Thuốc tránh thai khẩn cấp có chứa Mifepristone
Mifepristone là một loại thuốc có thể được sử dụng như một biện pháp tránh thai khẩn cấp trong một số trường hợp. Mifepristone hoạt động bằng cách ngăn chặn sự gắn kết của hormone progesterone, từ đó ngăn ngừa sự phát triển của thai trong tử cung. Loại thuốc này có thể được sử dụng trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ, nhưng không phải lúc nào cũng dễ dàng tìm thấy loại thuốc này trên thị trường.
3. Cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Để thuốc tránh thai khẩn cấp đạt hiệu quả cao nhất, bạn cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng của từng loại thuốc cụ thể. Thông thường, thuốc sẽ có một viên uống duy nhất hoặc một liệu trình với hai viên, cách nhau 12 giờ.
- Thuốc một viên duy nhất: Uống ngay sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc khi có dấu hiệu rủi ro mang thai. Bạn nên uống càng sớm càng tốt, hiệu quả của thuốc sẽ giảm dần theo thời gian.
- Thuốc hai viên: Uống viên thứ nhất càng sớm càng tốt sau khi quan hệ, viên thứ hai uống sau 12 giờ. Bạn cần chú ý uống đủ liều để đạt hiệu quả tối đa.
4. Tác dụng phụ và lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn, nhưng chúng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Một số tác dụng phụ thường gặp gồm buồn nôn, chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi, và rối loạn kinh nguyệt. Tuy nhiên, các triệu chứng này thường tự biến mất sau một vài ngày.
Ngoài ra, thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng bảo vệ chống lại các bệnh lây truyền qua đường tình dục, vì vậy, nếu bạn có nguy cơ mắc các bệnh này, cần tham khảo bác sĩ để sử dụng các biện pháp phòng ngừa phù hợp.
5. Khi nào không nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp?
Dù thuốc tránh thai khẩn cấp có hiệu quả, nhưng nó không phải là giải pháp phù hợp trong mọi trường hợp. Nếu bạn đã có thai hoặc nghi ngờ mình có thai, thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng. Ngoài ra, những phụ nữ có tiền sử dị ứng với các thành phần của thuốc, mắc bệnh gan nặng, hoặc đang dùng một số loại thuốc khác (như thuốc chống động kinh) nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Kết luận
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp an toàn và hiệu quả để ngăn ngừa thai ngoài ý muốn trong trường hợp khẩn cấp. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này cần được thực hiện đúng cách và trong khoảng thời gian quy định để đảm bảo hiệu quả cao nhất. Quan trọng hơn hết, thuốc tránh thai khẩn cấp không nên được sử dụng như một biện pháp tránh thai thông thường, và luôn cần có sự tư vấn từ bác sĩ khi cần thiết để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
